AIRBAG
Airbag Nedir?
Otomobillerde çarpışma sırasında içerisine hava ya da gaz dolarak şişen, emniyet kemeri ile birlikte sürücünün ve yolcuların güvenliğini sağlayan sisteme hava yastığı deniyor. Hava yastıkları saniyenin 1/10'undan kısa sürede açılıyor ve ciddi yaralanmaların önüne geçiyor.
Hava Yastığının Tarihi
Tarihi 2. Dünya Savaşı'na uzanan hava yastığı ilk kez savaş uçaklarında kullanılıyor. Araç hava yastıkları ile ilgili ilk çalışmalar ise 1950'li yıllarda yapılıyor. Günümüzde kullanılan hava yastığı tipi 1980 yılında Mercedes Benz W126 S-Class ile otomobil kullanıcısına sunuluyor. İlk yolcu hava yastığını kullanan marka ise Porsche.
Hava Yastığı Çalışma Prensibi
Hava yastığı nasıl açılır?
1. Otomobil darbeye maruz kaldığında ani bir şekilde hız kaybediyor.
2. Elektronik sensörler hız değişimini tespit ediyor.
3. İvme ölçer darbenin derecesini ölçüyor. Otomobil şiddetli bir kuvvetle karşılaştıysa hava yastığı sistemi tetikleniyor.
4. Kimyasal patlayıcının ateşlenmesiyle hava yastığına hızla nitrojen ya da argon gazı doluyor.
5. Kazadan yaklaşık 30-40 milisaniye sonra hava yastığı tamamen şişiyor.
6. Çarpma sonrası hava yastığının içindeki gaz küçük delikler vasıtasıyla tamamıyla boşaltılıyor.
Hava yastığı kaç km hızda açılır?
Hava yastıkları ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri de düşük hızlarda çalışıp çalışmayacakları. Hava yastıkları belirli bir hızın üzerinde devreye girecek şekilde tasarlanmıştır. Avrupa'da bu hız değeri 20-25 km/s iken Amerika'da 15-20 km/s'dir.
Hava yastıkları nerelerde bulunur?
Otomobil üreticileri sürücülere ve yolculara maksimum güvenlik sunmak için otomobillerde birden fazla hava yastığı kullanmaya başladılar.
Otomobil modellerine ve donanım seviyelerine göre hava yastıklarının sayısı ve yerleşimi değişse de genellikle şu şekildedir;
• Önde iki hava yastığı
• Ön koltukların yan kısımlarında iki hava yastığı
• Ön kapı çerçevelerinin üst kısımlarında iki hava yastığı (perde hava yastıkları)
Hava yastığı hangi durumlarda açılır?
• Önden çarpışmalarda; sürücü ön hava yastığı ve ön yolcu ön hava yastığı açılır.
• Yandan çarpışmalarda; kaza tarafındaki ön yan hava yastığı ve kaza tarafındaki kafa hava yastığı açılır.
Hava yastığı ne zaman açılmaz?
• Şiddeti hafif olan önden çarpışmalarda,
• Şiddeti hafif olan yandan çarpışmalarda,
• Arkadan çarpışmalarda,
• Aracın devrilmesi durumunda,
• Aracın takla atması durumunda hava yastıkları açılmaz.
Hava Yastığı Bulunan Araçlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hava yastığı bulunan araçlarda güvenli bir sürüş için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. Hava yastığı bulunan araçlarda;
• Sürücü koltuğu dik konumda olmalıdır.
• Sürücü direksiyona çok yakın oturmamalıdır. Direksiyon ile sürücü arasında en az 25 cm mesafe olmalıdır.
• Direksiyonu tutarken 9.15 kuralı uygulanmalıdır. Yani ellerin direksiyon üzerindeki şekli saatin 9.15'i gösterdiği gibi olmalıdır.
• Emniyet kemeri mutlaka doğru bir şekilde takılı olmalıdır.
• Ön koltuğa kesinlikle çocuk oturmamalıdır.
• Koltuk başlıkları baş ile aynı hizada olmalıdır.
Airbag Emniyet Kemeri İlişkisi
Hava yastıkları, emniyet kemerine ek olarak tasarlanmış bir güvenlik sistemidir.
Hava yastıkları tek başına yeterli olabilir mi?
Sürücü ve yolcuların güvenliğini sağlayan hava yastıklarının kaza anında tek başına yeterli olmayacaklarını da aklınızdan çıkarmamalısınız. Emniyet kemeri takılı olmadığında hava yastıkları yarar sağlamak yerine zarar verebilir.
Emniyet kemeri, sürücü ve yolcuların belirli bir mesafede sabit kalmalarını sağlar, hava yastıkları ise kafa hareketini yavaşlatır, yaralanmaların önüne geçer. Kaza sırasında emniyet kemerinin takılı olmadığını düşünelim. Araç içinde sabit kalmanız pek mümkün olmayacağı için şiddetle açılan hava yastığı yaralanmanıza sebep olabilir ya da sizi başka bir yöne savurarak ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Emniyet kemeri takılı olmadığında hava yastıkları açılır mı?
Hava yastıkları ile ilgili kafa karıştıran bir diğer konu da emniyet kemeri takılı olmadığında açılıp açılmayacakları. Günümüzde kullanılan araçların birçoğunda hava yastığı ve emniyet kemeri birbirinden bağımsız olarak çalışıyor. Yine de otomobilinizin emniyet kemeri sistemini anlatan kitapçığını dikkatli bir şekilde okumanızda fayda var. Çünkü yeni nesil bazı otomobillerde hava yastıkları ağırlık prensibi ile çalışıyor. Bu otomobillerde hava yastıklarının aktif hale gelmesi için emniyet kemerinin düzgün bir şekilde takılı olması, ayakların tabanda olması, koltuğun dike yakın bir eğime sahip olması gibi koşullar aranabiliyor.
Hava Yastığı Arızaları
Hava yastığı sistemi ile ilgili zaman zaman arızalar meydana gelebilir.
Airbag Işığı Neden Yanar?
Hava yastıkları ile ilgili en sık karşılaşılan sorunlar şunlardır;
• Koltuk altlarında yer alan sensör soketleri çıkmış, yıpranmış ya da kopmuş olabilir.
• Aracınız daha önce kaza yapmış ve hava yastığı açılmış ise tam olarak onarılmamış olabilir.
• Hava yastığı fişekleme direnci yüksek olabilir.
• Airbag sargısındaki kablolarda kopukluk ya da yıpranma olabilir.
Airbag Işığı Nasıl Söndürülür?
SRS denilen airbag ışığı yanıyor ya da yanıp sönüyorsa bu durum aracınızın hava yastıklarını mutlaka kontrol ettirmeniz gerektiği anlamına geliyor. Söz konusu güvenliğiniz olduğu için onarmaya çalışmak pek doğru bir hamle olmayacaktır.
Hava yastığının ömrü ne kadardır?
Hava yastıkları 10 yılı doldurduklarında açılmama, patlama-yırtılma ya da zamansız açılma gibi sorunlarla karşılaşma olasılığınızı da artıyor. Bu yüzden en azından 10 yılda bir hava yastıklarını kontrol ettirmelisiniz.